महिला तथा बालबालिका सेवा केन्द्र
परिचय
बढ्दो आधुनिकरण सँगसँगै विभिन्न अपराधहरू पनि बढ्दै गईरहको छ। त्यसमा पनि महिला तथा बालबालिका विरुद्ध हुने अपराध सोचे भन्दा पनि बढ्दै गईरहेको पाईन्छ। त्यसैले नेपाल प्रहरीले पनि महिला तथा बालबालिका विरुद्ध हुने अपराधको रोकथाम, नियन्त्रण र अनुसन्धान गर्नको लागि हुदै ईकाई स्थापना गरिएको छ। जसलाई महिला तथा बालबालिका सेवा केन्द्र भनिन्छ। त्यसै अनुरुप यस महानगरीय प्रहरी कार्यालय, रानीपोखरीमा २०५६ सालमा महिला तथा बालबालिका सेवा केन्द्र स्थापना भएको छ।
यस महिला तथा बालबालिका सेवा केन्द्र, कुनै पनि हिंसामा परेका महिला तथा बालबालिकाहरू उद्धार गरी अनुसन्धान प्रकृया अगाडी बढाई पुर्नस्थापना समेत गर्दै आईरहेको छ। यस कार्यालय अन्तरगत तीन वटा परिसर साथै सबै वृत्तहरूमा महिला तथा बालबालिका सेवा केन्द्र स्थापना भई कार्य संचालन भैरहेको छ। यस सेवा केन्द्रले विभिन्न सरकारी तथा गैह्र सरकारी संस्थाहरूसँग समन्वय गरी जनचेतनामूलक कार्यक्रमहरू, सभा, गोष्ठीे आदि संचालन गर्दै आईरहेको छ।
नेपाल सरकार गृह मन्त्रालय र शान्ति तथा पुननिर्माण मन्त्रालय शान्ति कोष सचिवालय बिच सम्पन्न भएको सम्झौता अनुसार संयुक्त राष्ट्र संघ सुरक्षा परिषदबाट पारित प्रस्तावना नं. १३२५ र १८२० को राष्ट्रिय कार्य योजनाको कार्यान्वयनार्थ संचालन भएको Prevention, Protection and Recovery Programme को Output २ को बुँदा नं. २.२ अन्तर्गत लैङ्गिक हिंसा न्यूनिकरण गर्न पीडित महिला तथा बालबालिका विरुद्धका हिंसालाई तत्कालै संबोधन गरी सुरक्षा प्रादन गर्ने उद्देश्यले २४ घण्टा सेवा दिने लैङ्गिक हिंसा नियन्त्रण तथा पीडीत उद्धार घुम्ती प्रहरी (मोबाईल भ्यान) संचालन गर्दै पनि आईरहेको छ।
महिला तथा बालबालिका सेवा केन्द्रको काम कर्तव्यहरू
- विभिन्न गैह्र सरकारी संघ संस्थाहरूसँग समन्वय सहकार्य गोष्ठी अनुशिक्षण तालिम संचालन गर्दै आईरहेको।
- सडक बालबालिकाहरूको पुनस्थापन तथा समाधानको लागि सम्बन्धित गैह्र सरकारी संस्थाहरूसँग समन्वय गर्दै आईरहेको।
- महिला तथा बालबालिकाहरूसँग सम्बन्धी विभिन्न र्याली, गोष्ठी, जनचेतनामूलक कार्यक्रम आदिमा सहभागी गर्दै आईरहेको।
लैङ्गिक हिंसा नियन्त्रण तथा पिडित उद्धार घुम्ती सेवा
- यस भ्यानमा २४ घण्टा फोन संचालनमा रहेने र फोन आउने बितिकै तुरुन्त पिडितको उद्धारको लागि सम्बन्धीत स्थानीय प्रहरीसँग समन्वय गरी उद्धार गर्दै आईरहेको र यस भ्यानको टेलिफोन नं. ९८५१२८९१११ रहेको छ ।
- विभिन्न चाडपर्वमा जनचेतनामूलक र्यालीहरूमा सहभागी र प्रसार प्रचार गर्दै आईरहेको ।
मिति २०७५ बैशाख १ गतेदेखि श्रावण महिनासम्म महिला तथा बालबालिका उद्वार सम्बन्धमा गरिएका कार्यहरुको संख्यात्मक विवरण।
महिना |
महिला संख्या |
बालक संख्या |
बालिका संख्या |
जम्मा |
बैशाख |
० |
२ |
० |
२ |
जेष्ठ |
० |
० |
२ |
२ |
असार |
० |
० |
१ |
१ |
श्रावण | ० | ० |
० |
० |
भाद्र |
० | ० | ० | ० |
असोज |
० | १ | १ | २ |
जम्मा |
० |
३ |
४ |
७ |
मिति २०७४ बैशाख १ गतेदेखि चैत्र मसान्तसम्म महिला तथा बालबालिका उद्धार सम्बन्धमा गरिएका कार्यहरुको संख्यात्मक विवरण।
महिना |
महिला संख्या |
बालक संख्या |
बालिका संख्या |
जम्मा |
बैशाख |
० |
० |
० |
० |
जेष्ठ |
१ |
१ |
० |
२ |
असार |
१ |
० |
० |
१ |
साउन |
० |
१ |
० |
१ |
भदौ |
० |
० |
० |
० |
असोज |
० |
० |
० |
० |
कार्तिक |
० |
० |
० |
० |
मंसिर |
० |
० |
० |
० |
पौष |
१ |
० |
० |
१ |
माघ |
० |
० |
१ |
१ |
फाल्गुण |
० |
० |
० |
० |
चैत्र |
० |
० |
० |
० |
जम्मा |
३ |
२ |
१ |
६ |
मिति २०७३ बैशाख १ गतेदेखि चैत्र मसान्तसम्म महिला तथा बालबालिका उद्धार सम्बन्धमा गरिएका कार्यहरुको संख्यात्मक विवरण।
महिना |
महिला संख्या |
बालक संख्या |
बालिका संख्या |
जम्मा |
बैशाख |
० |
० |
१ |
१ |
जेष्ठ |
१ |
१०९ (सडक वालक) |
१९ (सडक वालिका) |
१२९ |
असार |
० |
० |
० |
० |
साउन |
१ |
० |
० |
१ |
भदौं |
० |
० |
० |
० |
असोज |
० |
१ |
१ |
२ |
कार्तिक |
० |
० |
० |
० |
मंसिर |
० |
० |
० |
० |
पौष |
० |
० |
० |
० |
माघ |
० |
० |
० |
० |
फाल्गुण |
० |
० |
० |
० |
चैत्र |
२ |
० |
१ |
३ |
जम्मा |
४ |
११० |
२२ |
१३६ |
मिति २०७२ बैशाख १ गतेदेखि चैत्र मसान्तसम्म महिला तथा बालबालिका उद्धार सम्बन्धमा गरिएका कार्यहरुको संख्यात्मक विवरण।
महिला संख्या |
बालक संख्या |
बालिका संख्या |
जम्मा |
८ |
३ |
६ |
१७ |
मिति २०७१ बैशाख १ गतेदेखि २०७१ चैत्र मसान्तसम्म महिला तथा बालबालिका उद्धार सम्बन्धमा गरिएका कार्यहरुको संख्यात्मक विवरण।
महिला संख्या |
बालक संख्या |
बालिका संख्या |
जम्मा |
३२ |
४१ |
३२ |
९७ |
उद्धार गरिएका बालबालिकाहरू।
लैङ्गिक हिंसा नियन्त्रण तथा पीडित उद्धार घुम्ती प्रहरी (मोबाईल भ्यान) प्रसारप्रचार गरिएको।